Zwalczanie:

Szrotówek ma nielicznych naturalnych wrogów. Spasożytowanie gąsienic i poczwarek nie przekracza 4%. Sikorki niszczą około 3% populacji. Pomimo wielu wysiłków nie znaleziono prostego sposobu zwalczania tego szkodnika. Przyczyną tego jest m.in. fakt, iż szkodnik posiada złożoną biologię: cały rozwój larw zachodzi we wewnątrz uszkodzonych liści. Wylot motyli I pokolenia nakłada się z okresem kwitnienia kasztanowców, co uniemożliwia wykonywanie zabiegów chemicznych, które niszczyłyby owady zapylające. Obecnie znane są następujące metody zwalczania tego groźnego szkodnika kasztanowców:

Metoda mechaniczna:

Jest to metoda najprostsza, najbardziej skuteczna i powszechnie dostępna. Wymaga zaangażowania sporych sił społecznych. Opadłe liście należy systematycznie i dokładnie wygrabiać, a następnie niszczyć, w celu uniemożliwienia przedostania się zimujących tam poczwarek do gleby podczas fizjologicznego rozkładu liści. Zgrabionych liści nie można pozostawiać w stertach na zimę. Możliwe jest również kompostowanie liści pod warunkiem, że kompost będzie gromadzony pod folią lub warstwą gleby i temperatura w nim przez kilka tygodni nie będzie niższa niż 40C. Zaleca się nie zdejmowanie pryzmy do końca maja. W przypadku stosowania tej metody należy pamiętać, że pozostawienie nawet niewielkich resztek zniweczy wysiłek, ponieważ z poczwarek znajdujących się w 1 kg suchych liści wiosną może wykluć się 4500 motyli. Niszczenie liści wpływa na zachwianie równowagi biologicznej, ponieważ razem ze szrotówkiem niszczone są gatunki pożyteczne, również zimujące w opadłych liściach.

Metoda niechemiczna ( biologiczna):

Może być stosowana wszędzie gdzie nie można stosować środków chemicznych, wygrabianie liści nie jest możliwe (np.: pod drzewami rosną rośliny okrywowe, kasztanowce rosną w miejscach gdzie jest bardzo ograniczony dostęp) i polega na stosowaniu pułapek w formie: płytek feromonowych, które zawierają substancje, jakie wydzielają samice, dzięki czemu wabią one samce. Zwabione samce zostają unieruchomione, w konsekwencji samice składają niezapłodnione jaja, z których nie rozwijają się larwy. Łapki zakłada się w koronie drzew, w liczbie różnej - w zależności od wielkości drzewa. Łapki należy wymieniać na nowe przed wylotem każdego kolejnego pokolenia. opaski lepowe - zakładane na pnie drzew, w postaci pasów foliowych pokrytych preparatem klejącym. W świetle przeprowadzanych doświadczeń ustalono, iż kolor opasek lepowych decyduje o ilości zwabionych owadów. Najodpowiedniejsze są opaski o barwie czarnej. Przy pomocy opasek wyłapywane są gównie owady I i II pokolenia, które głównie bytują na pniach drzew. Metoda kosztowna (cena opaski lepowej wraz z założeniem waha się w granicach 35 - 100 zł, łapki feromonowe koszt jednej około 40-50 zł) i pracochłonna, wpływa pośrednio na zmniejszenie szkodliwości szrotówka. Pułapki należy stosować w czasie wylotu motyli z każdego pokolenia. Metoda nadal testowana.

Metoda chemiczna:

Istnieje możliwość chemicznej ochrony kasztanowców przed gąsienicami szrotówka. Rezultaty daje zwalczanie I i II pokolenia gąsienic metodą oprysku górnej części pnia drzewa, stosując środki ochrony roślin z grupy inhibitorów biosyntezy chityny na początku lotów motyli. Znane są również preparaty zawierające diflubenzuro, którymi co roku w maju, w momencie wylotu motyli I pokolenia, trzeba dokładnie opryskiwać górną stronę liści kasztanowców. Stosowanie oprysków stwarza duże niebezpieczeństwo zanieczyszczenia środowiska, jak również możliwość zatrucia ludzi, zwierząt, owadów pożytecznych, dlatego tez zabronione jest stosowanie oprysku na terenach zurbanizowanych. Dlatego też opracowano inną metodę polegającą na aplikacji preparatów bezpośrednio do pnia drzewa (tzw. iniekcja).

Metoda mikroiniekcji:

Polega na wprowadzaniu do wiązek naczyniowych wewnątrz pnia drzewa preparatu układowego, który w sposób naturalny jest wchłaniany i przemieszczany do liści. W Polsce pierwsze doświadczenia nad zwalczaniem szrotówka przeprowadzono w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach w 2000r. Metoda opracowana i upowszechniona przy dużym udziale prof. G. Łabanowskiego. Stosując aplikację preparatów do pni drzew w latach 2000r. i 2001r. Uzyskano 10-krotnie niższą liczbę min niż na drzewach nie objętych ochroną. Obecnie tylko jedna firma jest polskim producentem preparatu do zwalczania szrotówka i jednocześnie grzyba na kasztanowcach. Preparat jest biały o półpłynnej konsystencji. Istnieje również lista firm przeszkolonych w zwalczaniu szkodnika ta metodą. W 2003 r. preparat ten został zarejestrowany przez Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywności i Minister jednorazowo zezwolił na dopuszczenie do obrotu i stosowania partię 150 tyś. tub żelu. Sam preparat oraz sposób i termin jego stosowania są nadal badane. Obecnie jako najkorzystniejszy okres wykonywania zabiegu podaje się okres od połowy marca do połowy kwietnia (prowadzone są badania nad przeprowadzaniem mikroiniekcji w miesiącach listopad - styczeń). Optymalny obwód pni drzew traktowanych preparatem powinien zamykać się w zakresie 60 - 210 cm. Cena zabiegu kształtuje się w zależności od obwodu pnia drzewa w granicach od 60 do 120 zł/drzewo. Sposób wykonania zabiegu: Na wysokości około 1-1,3 m od podstawy pnia wiercone są otwory o średnicy 8 mm i głębokości 70 mm, wraz ze zdjęciem kory w miejscu nawiertu. Otwory wykonuje się co 15 cm. Powstały otwór zatykany jest specjalnym korkiem, w który wprowadza się igłę i wprowadza porcję środka. Iniekcję należy powtarzać przynajmniej co dwa lata, co po pewnym czasie powoduje obumarcie drzewa. Zahamowanie inwazji szrotówka jest na razie niemożliwe, ale połączenie wszystkich obecnie dostępnych metod ochrony może znacząco ograniczyć jego liczebność i szkodliwość.

W 2000 r. walka ze szkodnikiem ograniczała się jedynie do jesiennego wygrabiania liści. Jednak w miarę narastania problemu prowadzony jest szereg doświadczeń mający na celu opracowanie skutecznej metody zwalczania tego groźnego szkodnika. W 2003 r. Biuro Ochrony Środowiska Urzędu m. st. Warszawy nawiązało współpracę z Katedrą Entomologii Stosowanej Wydziału Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu SGGW w celu opracowania skutecznej metody walki ze szkodnikiem. W wyniku długofalowych badań ma powstać skuteczna, ekologiczna i nie wymagająca wysokich nakładów finansowych metoda, w której przewiduje się jednoczesne stosowanie kilku metod: mikroiniekcji, pułapek feromonowych, naturalnych wyciągów roślinnych, wrogów naturalnych oraz mechanicznego niszczenia opadających liści.

Ciekawostki:

1. Szrotówek kasztanowcowiaczek najprawdopodobniej pochodzi z Azji, gdzie żeruje na klonach.

2. W Polsce również pierwsze objawy jego żerowania odnotowano na klonach. Dopiero po roku "przeszedł" na kasztanowce.

3. Szrotówek występujący w Niemczech żeruje tylko na klonach.

4. Populacja szkodnika występująca w Polsce jest podobna tylko do populacji we Włoszech.

5. Fotosynteza na liściach uszkodzonych jest równa fotosyntezie liści nieuszkodzonych.

6. Powtórne zakwitanie kasztanowców jesienią jest zjawiskiem bardzo groźnym, prowadzi do uszkadzania całych konarów drzew.

7. Opóźnienie wylotu I pokolenia szrotówka o 3 tygodnie (dokładne wygrabianie liści) zmniejsza straty do 15%.

8. Za granicą uzyskano już wyciąg z liści kasztanowców wabiący samice, które na specjalnych płytkach składają jaja. Ma to duże znaczenie, ponieważ do chwili obecnej przy pomocy płytek feromonowych można było ograniczać jedynie populację samców szkodnika. To odkrycie umożliwi również ograniczanie populacji samic.